Ik heb een nieuwe held. Deze held heeft zijn status niet verdiend door fantastische dingen te doen, bij hem gaat het juist over nietsdoen, ofwel toekijken, observeren, lui zijn, de tijd haar werk laten doen, dingen op hun beloop laten. Kort geleden las ik Tom Hodgkinsons fantastische boek ‘The idle parent’, over hoe je als opvoeder je kinderen niet voortdurend in de weg moet zitten met je plannen, oordelen, ideeën en angsten. Laat die kleintjes toch met rust, ze vinden hun eigen weg wel. En vaak beter dan wanneer je er bovenop zit. Meteen uitgetest natuurlijk op mijn eigen kleine slopertjes, die elkaar geregeld een klap of een duw verkopen, of elkaars speelgoed afpakken. Mijn neiging om dan in te grijpen is groot, maar wat gebeurt er als je dat niet doet? Dan zien ze tenminste de reactie van de ander: huilen, boos zijn. En vaak-maar niet altijd- doen ze dan uit zichzelf iets om het op te lossen: het speeltje teruggeven, bijvoorbeeld. Conflict opgelost, beter dan ik het zou kunnen.
Dat is veel breder toepasbaar, dacht ik. Ook creatieve processen en ideeën gedijen bij rust, je niet de hele tijd druk maken over alle ditjes en datjes die voorbijkomen. In dat opzicht zijn het net kindjes.
Dat Hodgkinson daar al eerder boeken over heeft geschreven, wist ik toen nog niet. In ‘How to be idle’ gaat hij zelfs een stap verder: hij vindt dat we onze vrije tijd terug moeten pakken van bedrijven (en de overheid) die ons meer en meer claimen. Hoe? Door in deeltijd te gaan werken, of liever nog eigen baas te worden. Want wie vijftig of zestig uur voor een baas werkt, is geestelijk dood. Hodgkinson is een anarchist: laat mensen met rust, als ze willen roken, als ze willen uitslapen, als ze hun werk op hun eigen manier willen indelen. Als je mensen met rust laat, krijgen ze de beste ideeën. En hij verzet zich tegen de angstcultuur die maakt dat we meer geld verdienen dan we nodig hebben, altijd en overal bereikbaar willen zijn en daardoor geen aandacht meer hebben voor de dingen waar het om draait in het leven: om onze kinderen te zien opgroeien, onze eigen tomaten te verbouwen, tijd met vrienden door te brengen en dat te gaan doen waar we altijd van droomden. Soms bereik je meer met nietsdoen, daar komt het op neer. Dus: slaap uit, staar uit het raam, bestel nog een drankje in de kroeg, en als het niet tot mooie plannen leidt, heb je in elk geval een leuke tijd gehad.